ERREPORTAJEA: BOBSLEIGH

                          BOBSLEIGH

                            PLANIFIKAZIOA

A1) GIDOIA

-Titulua

-Azpititulua

-Nola egiten den

-Jatorria eta historia

-Euskal Herrian zer?

-Txapeldunak

-Amaiera

A2) INFORMAZIOA

TITULUA

AZPITITULUA

 Euskal Herrian ez da ia egiten baina Europan asko praktikatzen da eta Alemaniak du arrakazta gehien azken urteetan. Aukera baduzu probatzeko probatu zazu kirol ederra da eta ederki pasako duzu! 

NOLA EGITEN DEN KIROLA

Kirol honetan lera izotz pistan irristatzen da eta pista desnibelean dago hasieratik amaiera arte. Epaileak irteteko baimena ematen duenetik talde bakoitzak 60 segundu ditu lasterketa hasteko. Lehendabizi lehiakideak lera bultatzen hasten dira abiadura hartzeko. Bost ala sei bat segundu irauten ditu fase honek eta lasterketaren lehen 50 metroak 40 km/h-ko abiaduran egiten dira bobean sartu aurretik. Bob-ean pilotua aurrean eseritzen da eta fenatzen duena atzean. 135km/h-ko abiadura izatera iritsa daitezke. Behin ibilbidea amaitutakoan epailek lera pisatzen dute baimenduzko pisua baina handiagoa ez duela zihurtatzeko. Dena amaitutakoan denbora gutxien egiten duen ekipokoak irabazten du.  

HISTORIA ETA JATORRIA

Bobsleigha Suitzako alpetan sortu zen 1860ko hamarkada amaieran. Hasiera batean egurrezko lerekin jokatzen zen baina denbora aurrera joan ala altzairuzko lerara ordezkatu zituen. Bobsleigharen lehen kluba Suitzan sortu zen eta handik Europa osora zabaldu zen. Gaur egun, munduan dagoen talderik sendoenak urte osoan entrenatzen dute izotz pista artifial batean.

EUSKAL HERRIAN ZALETASUNA
Euskal Herrian ez da kirol hau praktikatzen, hemengo lurretan ez dagoelako bobsleigha praktikatzeko pistarik. Ez denez prakatikatzen ez dago inolako klubik ezta federaziorik.

 

TXAPELDUNAK

Joko olinpikoak 2022	Doble masculino	Doble femenino	Cuadruple masculino
Urrea	Alemania (Friedrich/Margis	Alemania (Levi/Nolte)	Alemania
Zillarra	Alemania (Bauer/Lochner)	Alemania (Jamanka/Burghardt)	Alemania
Brontzea	Alemania (Sammer/Hager)	Estados Unidos	Kanada

AMAIERA

  2) ZIRRIBORROA

                              ESPAZIORA ITZULIA

 Euskal Herrian ez da kirol hau praktikatzen baina Europan asko praktikatzen da, adibidez, Alemania, Italia, Austria… Aukera baduzu probatzeko probatu ezazu kirol ederra da eta ederki pasako duzu! Espaziora itzulia egingo bazenuen bezala sentituko zara, kohetean ibili bazina bezala.

Kirol desberdina da baina ederra alde berean. Kirol honetan lera izotz pistan irristatzen jokatzen da. Bobsleigh-ko pista desnibelean dago hasieratik amaiera arte. Txapelketa hasteko epaileak irteteko baimena ematen du eta  talde bakoitzak 60 segundu ditu lasterketa hasteko. Lehendabizi lehiakideak lera bultatzen hasten dira abiadura hartzeko. Bost ala sei bat segundu irauten ditu fase honek eta lasterketaren lehen 50 metroak 40 km/h-ko abiaduran egiten dira bobean sartu aurretik. Bob-ean pilotua aurrean eseritzen da eta frenatzen duena atzean. 135km/h-ko abiadura izatera iritsa daitezke. Behin ibilbidea amaitutakoan epailek lera pisatzen dute baimenduzko pisua baina handiagoa ez duela zihurtatzeko. Dena amaitutakoan denbora gutxien egiten duen ekipokoak irabazten du.  

Kirola hau Suitzako alpetan sortu zen 1860ko hamarkada amaieran. Hasiera batean egurrezko lerekin jokatzen zen baina denbora aurrera joan ala altzairuzko lerara ordezkatu zituen. Bobsleigharen lehen kluba Suitzan sortu zen eta handik Europa osora zabaldu zen. Gaur egun, munduan dagoen talderik sendoenak urte osoan entrenatzen dute izotz pista artifial batean.

Euskal Herrian ez da kirol hau praktikatzen, hemengo lurretan ez dagoelako bobsleigha praktikatzeko pistarik. Ez denez prakatikatzen ez dago inolako klubik ezta federaziorik.

Hauek dira 2022ko joko olinpikotako emaitzak herrialdeka:

Joko olinpikoak 2022	Doble masculino	Doble femenino	Cuadruple masculino
Urrea	Alemania (Friedrich/Margis	Alemania (Levi/Nolte)	Alemania
Zillarra	Alemania (Bauer/Lochner)	Alemania (Jamanka/Burghardt)	Alemania
Brontzea	Alemania (Sammer/Hager)	Estados Unidos	Kanada

Ikusten den bezala Bobsleighan Alemaniak du indar handiena!

Maddi Iriondo

ERREPORTAJEA: IZOTZ GAINEKO IRRISTAKETA

           IZOTZ GAINEKO IRRISTAKETA

Planifikazioa:

A1) Gidoia

1- Titulua

2- Azpititulua

3- Nola egiten den

4- Jatorria eta historia

5- Euskal herriko jarraitzaileak

6- Lehiaketak,txapelketak,..

7- Amaiera

A2) Informazioa    

        IZOTZ GAINEKO IRRISTAKETA

Azpititulua: Zein haurren ametsa ez da izan izotz gaineko irristaketako izar handi bat izatea, nahiz eta kirol minoritario bat izan

Nola egiten den: Hartu patinak eta joan izotzezko azal baten gainera eta irrista zaitez bere gainean.Arrazoiak kirol  hau egiteko asko daude lasaitzeko, kirola egiteko, bidaia bat egiteko,... Baina kirol honek arriskuak ere baditu izotza ez egote hain gogorra eta apurtzea, patinaren azpikaldeko labanarekin norbaiti min egitea…. Arrisku gehien bikotekako ariketetan daude. Baina jende gehien hotzarengatik gaixotzen da.

Jatorria: Kirol minoritario hau Finlandiako hegoaldekoa da. Duela 4.000 urte baino gehiago hasi zen egiten. Garai artan bidaiak egiteko egiten zen kirol hau. Benetako patinajea ertz zorrotzeko hortz baten gainean oinez ibiltzea da edo irristatzea. Orain patinek izotz gainean irristatu beharrean izotza mozten dute. Errbeeretakoek patinei ertzak jarri zizkieten patinei. Lehen patinak altzairuzkoak ziren eta ertz zorrotzak zituzten patinen azpikaldean mugimendua errazteko.

Euskal herriko jarraitzaileak:Kirol hau gehien Errusian egiten da. Espaini mailan 150 pertsona profesional daude. Euskal Herrian 8 izotz pista daude gutxi gora behera. Pertsona gutxik egiten dute ala ere Iker Oyarzabal oso ona da, brontzezko domina lortu zuen Espainiako senior mailan

Lehiaketak,txapelketak…: Izotz gaineko patinajea neguko olinpiar jokoetako kirol ikusiena da. Kirol honen errekorrak puntuekin eta abiadurarekin neurtzen dira. Munduko errekorra 103km orduko da. Onena mutiletan Yuzuru Hanyu Japoniarra da eta emakumezkoetan Anna Sherbacova Errusiarra.

                                 Zirriborroa          

              

IZOTZ GAINEKO IRRISTAKETA

Zein haurren ametsa ez da izan izotz gaineko irristaketako izar handi bat izatea, nahiz eta kirol minoritario bat izan

Hartu patinak eta joan izotzezko azal baten gainera eta irrista zaitez bere gainean.Arrazoiak kirol  hau egiteko asko daude lasaitzeko, kirola egiteko, bidaia bat egiteko,... Baina kirol honek arriskuak ere baditu izotza ez egote hain gogorra eta apurtzea, patinaren azpikaldeko labanarekin norbaiti min egitea…. Arrisku gehien bikotekako ariketetan daude. Baina jende gehien hotzarengatik gaixotzen da.

Kirol minoritario hau Finlandiako hegoaldekoa da. Duela 4.000 urte baino gehiago hasi zen egiten. Garai artan bidaiak egiteko egiten zen kirol hau. Benetako patinajea ertz zorrotzeko hortz baten gainean oinez ibiltzea da edo irristatzea. Orain patinek izotz gainean irristatu beharrean izotza mozten dute. Errbeeretakoek patinei ertzak jarri zizkieten patinei. Lehen patinak altzairuzkoak ziren eta ertz zorrotzak zituzten patinen azpikaldean mugimendua errazteko.

Kirol hau gehien Errusian egiten da. Espaini mailan 150 pertsona profesional daude. Euskal Herrian 8 izotz pista daude gutxi gora behera. Pertsona gutxik egiten dute ala ere Iker Oyarzabal oso ona da, brontzezko domina lortu zuen Espainiako senior mailan

Izotz gaineko patinajea neguko olinpiar jokoetako kirol ikusiena da. Kirol honen errekorrak puntuekin eta abiadurarekin neurtzen dira. Munduko errekorra 103km orduko da. Onena mutiletan Yuzuru Hanyu Japoniarra da eta emakumezkoetan Anna Sherbacova Errusiarra.

                                                                       Leire Artetxe Aramendi

ERREPORTAJEA: SURFA

                                                                     SURF 

PLANIFIKAZIOA

1. Tituloa

2. Azpitituloa

3. Nola egiten da

4. Historia

5. Non praktikatzen da

6. Txapeldunak

7. Surf lehiaketak 

1.Azpitituloa:Uda da eta sekulako beroa egiten du. Hondartzara joan eta olatu erraldoiak daude. Neoprenoa jantzi eta taula hartuta ekilibrioa mantenduz, olatuen gainetik pasatuko gara. Olatuak eramango zaitu. Kontuz! 

2.Nola egiten da:Surfa tabla baten gainean jarrita egiten da. Lehenik berotu egin behar da errazago egiteko eta surf egiteko olatu handiak egon bear dira beztela ezin da egin. Praktikatzeko edo hasi berri baldin bazaude lehenik olatu txikiak dauden hondartza batera joan behar da. Surfa egiteko material hau behar da:Surfeko tabla, irristagaitza edo gripa, asmakuntza edo leasha, surfeko jantzia, surfeko skarpinak, txanoa, neoprenozko eskularruak.

3.Historioa:Duela 500 urte baino gehiagotik ezagutzen da surfa. James Cook esploratzaile ingelesa 1778an iritsi zen Hawaiira: hor, bodysurfing (kirol horren antzekoa baina taularik gabea) eta bodyboard kirolen berri izan zuen. Surfa 1960ko hamarkadan hedatu zen kontinente askotan. Ia mundu osoan praktikatzen da horain. Bidaiariek gehien eskatzen dituzten helmugen artean Australia eta Asiako hego-ekialdea daude. Surfa kirol garrantzitsua da Latinoamerikan ere, bereziki Perun, Txilen, Mexikon edo Brasilen.

4.Non praktikatzen da: Surfa gehiena Hawai, Costa Rica, Bali eta Californiako hegoaldean praktikatzen da. Itsaso onena Teahupoo en Tahití da. Olatu erraldoiak egoten dira eta an txapelketa asko egoten dira. Gipuzkoan Zumaian praktikatzen da gehien baina azpaldian medusa asko daude eta orduan neoprenoa derrigorrezkoa da.

5.Txapeldunak:Kelly Slater, besterik gabe, historiako surflaririk onena da. Hamaika aldiz irabazi zuen munduko txapelketa, eta bera da irabazlea. WSLko Munduko Txapelketako txapeldun gazteena eta beteranoena izatearen errekor bitxia ere badu: 1992an.

6.Surfeko lehiaketak:Lehiaketak 20 minututik 30era bitarteko kanporaketetan antolatzen dira, eta bakoitzean 4 surflari lehiatzen dira. Lehiaketa bakoitzeko lehenengo bi sailkatuak hurrengo fasera pasatuko dira eta horrela hurrenez hurren, 2 surflari gelditu arte. Horien artean behin betiko eta azken txanda jokatuko da.

                             ZIRRIBORROA

Uda da eta sekulako beroa egiten du. Hondartzara joan eta olatu erraldoiak daude. Neoprenoa jantzi eta taula hartuta ekilibrioa mantenduz, olatuen gainetik pasatuko gara. Olatuak eramango zaitu. Kontuz!  

Surfa taula baten gainean jarrita egiten da. Lehenik berotu egin behar da errazago egiteko. Surf egiteko olatu handiak egon behar dira beztela ezin da egin. Praktikatzeko edo hasi berri baldin bazaude lehenik olatu txikiak dauden hondartza batera joan behar da. Surfa egiteko material hau behar da:Surfeko taula, irristagaitza edo gripa, asmakuntza edo leasha, surfeko jantzia, surfeko skarpinak, txanoa, neoprenozko eskularruak.

Duela 500 urte baino gehiagotik ezagutzen da surfa. James Cook esploratzaile ingelesa 1778an iritsi zen Hawaiira: hor, bodysurfing (kirol horren antzekoa baina taularik gabea) eta bodyboard kirolen berri izan zuen. Surfa 1960ko hamarkadan sortu zen kontinente askotan. Ia mundu osoan praktikatzen da horain. Bidaiariek gehien eskatzen dituzten helmugen artean Australia eta Asiako hego-ekialdea daude. Surfa kirol garrantzitsua da Latinoamerikan ere, bereziki Perun, Txilen, Mexikon edo Brasilen.

Surfa gehiena Hawai, Costa Rica, Bali eta Californiako hegoaldean praktikatzen da. Itsaso onena Teahupoo en Tahití da. Olatu erraldoiak egoten dira eta an txapelketa asko egoten dira. Gipuzkoan Zumaian praktikatzen da gehien baina azpaldian medusa asko daude eta orduan neoprenoa derrigorrezkoa da.

Kelly Slater, besterik gabe, historiako surflaririk onena da eta surfeko lehiaketa denetan irabazlea izaten da. Hamaika aldiz irabazi zuen munduko txapelketa, eta bera da irabazlea. Berak atsegin du surf egitea 

Lehiaketak 20 minututik 30era bitarteko kanporaketetan antolatzen dira, eta bakoitzean 4 surflari lehiatzen dira. Surfeko lehiaketa bakoitzeko lehenengo bi sailkatuak hurrengo fasera pasatuko dira eta horrela hurrenez hurren, 2 surflari gelditu arte. Horien artean behin betiko eta azken txanda jokatuko da.

Maria Otaegui

ERREPORTAJEA: BOLEIBOLA

 A PLANIFIKAZIOA

A1 GIDOIA

1. Titulua

2. Azpititulua

3. Sarrera

4. Nola egiten da

5. Pistaren ezaugarriak

6. Amaiera

A2 INFORMAZIOA

SARRERA Nork ez ditu ikusi hondartzan, binaka edo iruinaka sare baten atzetik baloia bestaldera jaurtitzen lurrra ikutzeko? Boleibola da

NOLA EGITEN DA?

Bi modalitate daude. Hondartzakoa eta kantxakoa, biak oso antzekoak dira baiña araudia oso ezberdiña da. Kantxako kasuagaitik hitz egingo dugu. Taldean sei jokalarik osatzen dute, hiru erasotzailek eta hiru defentsak. Sakea duen taldeko jokalaria bere zelai-atzeko marraren atzean jartzen da eta sarearen gainetik pasarazten du pilota eskumuturraz edo eskuz emanda. Bestalde, baloia kolpe garbien bitartez ukitu behar da, hau da, ezin da baloia hartu eta eskutan mantendu. Ondoren beste taldekoek hiru toke dituzte baloia beste aldera botatzeko eta horrela beti.

HISTORIA

Jokoa, denbora-pasa gisa, Willian G. Morganek asmatu zuen Estados Unidos Holyoke, Massachusetts-en. 1895ean Hlyokeko Kristau Gazte Asoziazioko Heziketa Fisikoko zuzendaria zelarik. Hasiera batean mintonette izena zuen eta berehala egin zen famatu.

LEHIAKETA OFIZIALAK EZAUGARRIAK 

Boleiboleko lehiaketa ofizialetako bat “Superluiga voleibol ” da beste bat brasileko boleibol liga da  12 ekipok hartzen dute parte gehienetan.

BITXIKERIAK

Sareak 2,24m-ko altuera du emakumezkoetan eta gizonezkoetan 2,43m altuera du. Kantxak 18x9 neurtzen duGainera munduan kirol olimpiko konsideratzen den bakarra da gorputz guztiko muskuluak lantzen direnak eta biziko partidorik luzeenak 4 ordu eta 39 minutu iraun zituen.

Amaiera

ZIRRIBORROA:

B ZIRRIBORROA

MINTONETTE

Nork ez ditu ikusi hondartzan, binaka edo iruinaka sare baten atzetik baloia bestaldera jaurtitzen lurrra ikutzeko? Boleibola da.

Bi modalitate daude. Hondartzakoa eta kantxakoa. Biak oso antzekoak dira baiña araudia oso ezberdiña da. 

Kantxako kasuagaitik, hitz egingo dugu. Taldea sei jokalarik osatzen dute, hiru erasotzailek eta hiru defentsak. Sakea duen taldeko jokalaria bere zelai-atzeko marraren atzean jartzen da eta sarearen gainetik pasarazten du pilota, eskumuturraz edo eskuz emanda. Bestalde, baloia kolpe garbien bitartez ukitu behar da, hau da, ezin da baloia hartu eta eskutan mantendu. Ondoren beste taldekoek hiru toke dituzte baloia beste aldera botatzeko eta horrela beti.

Sareak 2,24m-ko altuera du emakumezkoetan eta gizonezkoetan 2,43m altuera du. Kantxak 18x9 neurtzen du, gainera munduan kirol olimpiko konsideratzen den bakarra da gorputz guztiko muskuluak lantzen direnak eta biziko partidorik luzeenak 4 ordu eta 39 minutu iraun zituen.

Aroa Bereziartuak dioen bezala: “boleibola niretzako bizia da”. Aroa 10 urtetatik boleibolean ibiltzen da, orain 22 urte ditu. Munduko txapeldunetako bat da eta Estatu Batuetan jokatzen du.

Jokoa, denbora-pasa gisa, Willian G. Morganek asmatu zuen Estados Unidos Holyoke, Massachusetts-en. 1895ean Hlyokeko Kristau Gazte Asoziazioko Heziketa Fisikoko zuzendaria zelarik. Hasiera batean “mintonette” izena zuen eta berehala egin zen famatu.

INTZA ITURRALDE   

ERREPORTAJEA:PADEL SURF

 A PLANIFIKAZIOA:

A.1 GIDOIA

1.TITULARRA

2.SARRERA

3.NOLA EGITEN DEN

4.JATORRIA ETA HISTORIA

5.NON DUEN ZALE GEHIEN

6.LEHIAKETAK ETA TXAPELKETAK

A.2 INFORMAZIOA:

TITULARRA: 

PADEL SURF

2.SARRERA

Uda da eta ez duzu ikusi jendea taula baten jarrita pala batekin olatuak hartzen? Surfetik ateratako kirola da eta Padel surf deitzen da. 

3.NOLA EGITEN DEN 

Surf taula batean gora zutik, edozein ur-azaleratan mugitzen gara, gure besoek arraun batean izango duten indarrari esker. 

 

4.JATORRIA ETA HISTORIA

Kirol hau 1960-an hasi zen, Hawaiin, Waikikiko hondartzan. Surf-irakasleak kanoa-palak erabiltzen zituztenean ikasleei argazkiak ateratzeko eta olatuak errazago hartzen zirela konturatu ziren, 2000 urtearen hasieran, surfista batzuek entrenatzeko modu berri bat bezala palarekin hasi ziren entrenatzen.

5.NON DUN ZALE GEHIEN

Estatu Batuetan egiten da gehien padel surfa, Hawaiin, Kalifornian… han sortu zelako. Munduko txapeldunak Luiz Diniz du izena.

6.LEHIAKETAK TXAPELKETAK

 Lehiaketak egoten dira, Espainian, Estatu Batuetan, Australian… Ekainaren 3-an egon zen txapelketa “GRAN CANARIA PRO 2023” eta 14 herrialdeko jendea joan zen.

ZIRRIBORROA

Uda da, beroa egiten du eta ez duzu ikusi jendea pila taula baten jarrita pala batekin olatuak hartzen eta ez zaizu gogorik sartzen? Surfetik ateratako kirola da eta Padel surf deitzen da. 

Padel surfa taula batean gora zutik, edozein ur-azaleratan mugitzea da, gure besoek arraun batean izango duten indarrari esker. Asteburu batean, ordu pare bateko 2 edo 3 saiotan ikasten duzun kirola da. 

Kirol hau 1960-an hasi zen, Hawaiin, Waikikiko hondartzan. Surf-irakasleak kanoa-palak erabiltzen zituzten ikasleei argazkiak ateratzeko eta olatuak errazago hartzen zirela konturatu ziren eta 2000 urtearen hasieran, surfista batzuek entrenatzeko modu berri bat bezala palarekin hasi ziren entrenatzen. Surfaren aldaera berri horri esker, olaturik eta haizerik gabe entrenatzen zuten.

Estatu Batuetan egiten da gehien padel surfa, Hawaiin, Kalifornian… han sortu zelako. Munduko txapeldunak Luiz Diniz du izena, Brasilekoa da, bi aldiz izendatu da txapeldun, 15,50 puntukin irabazi zuen eta hau esan zuen “ Padel surfa kirol lasaia da, trebetasun asko ematen du eta asko lagundu dit”

Lehiaketak egoten dira, Espainian, Estatu Batuetan, Australian… Ekainaren 3-an egon zen txapelketa bat “GRAN CANARIA PRO 2023” eta 14 herrialdetako jendea joan zen, Playa del Inglesen egin zuten lehiaketa. Euskal herrian ere egoten dira eta jende asko etortzen da.

Intza Etxeberria